Aktualności

WYSTAPIENIE PREZESA

 

na uroczystości 80 -lecia

 

WARSZAWSKIEGO KLUBU SENIORÓW LOTNICTWA

 

w dniu 15 listopada 2019

 

Szanowni Państwo

 

Jubileusz ma swoje prawa. Wypada  przypomnieć jak Klub powstał , co robił i jakie ma perspektywy działania.

 

W ubiegłym roku obchodziliśmy rocznice 100  lecia  powrotu niepodległości Polski i powstania lotnictwa polskiego. 80 lat istnienia Klubu to znaczna część tego okresu. Pierwsze loty polskich pilotów na lotnisku Mokotowskim miały miejsce w 1909 r  okresie zaborów. Ci pionierscy piloci  w 1939 r mogli się już uważać za weteranów lotniczych.

 

Podczas I wojny światowej wielu Polaków służyło w formacjach lotniczych w armiach zaborczych co zresztą dało możliwość szybkiego stworzenia polskich jednostek lotniczych i wejścia do walki na froncie ukraińskim i oni tez w 1939 r.  mogli się uważać za weteranów .

 

W okresie  międzywojennym lotnictwo w Polsce rozwijało się dynamicznie i to praktycznie od podstaw. Powstawały różne przedsiębiorstwa cywilne i wojskowe. Wytwórnie lotnicze, gdzie produkowano samoloty licencyjne ale i własne nie odbiegające od światowego poziomu. Działały lotnicze linie komunikacyjne. No i rozwijało się szkolnictwo lotnicze.  Nawet na niewielkich wzgórzach powstawały szybowiska a na terenie kraju zakładano lotniska  i Aerokluby lokalne. Do 1939 r było to   ok 68 szybowisk i 17 szkół szybowcowych 

 

Szkolenie lotnicze było wspierane przez państwo i pozwalało to  na przygotowanie wyszkolonej kadry. Polscy lotnicy odnosili znaczące sukcesy w międzynarodowych  zawodach czy w pionierskich przelotach jak na przykład Orlińskiego, Skarzyńskiego i innych.

 

Lotnictwo  było prestiżowym zawodem i cieszyło się autorytetem i uznaniem całego społeczeństwa. Kupowano sprzęt dla aeroklubów. To jednocześnie integrowało ludzi lotnictwa.

 

Z tej fascynacji lataniem czy pracy dla lotnictwa zrodziła się chęć stworzenia  organizacji łączącej ludzi lotnictwa i tych co największą aktywność mieli już za sobą. Najbardziej  popularną organizacją ułatwiającą uprawianie sportów lotniczych  były aerokluby, przy nich koncentrowały się środowiska lotnicze. I  właśnie podczas zgromadzenia członków Aeroklubu RP w dn 22.04.1939 r , gdy dokonywano zmian  jego statutu,  powołano   Klub Seniorów Lotnictwa  jako część struktury Aeroklubu RP . Od tego czasu Klub Seniorów związany jest z Aeroklubem.

 

Wojna przerwała rozpoczętą działalność Klubu.  Lotnicy walczyli w jednostkach bojowych  czy  transportowali samoloty na front. Konstruktorzy i naukowcy wspomagali alianckie zakłady lotnicze. A ci co zostali w kraju walczyli w konspiracji.

 

Po wojnie nie było tez warunków politycznych do kontynuowania działalności Klubu. Dopiero  w ramach odwilży politycznej  15 .04 1956 r powołano Komisję Historyczną Aeroklubu PRL, a w dn 6 11.1956 r na zebraniu sportowych środowisk lotniczych Komisję Restytucyjną Aeroklubu PRL z gen Janem Frey-Bieleckim na czele  z zamiarem przywrócenia  struktury przedwojennego Aeroklubu i jego usamodzielnienia.

 

Członkami jej byli wybitni przedstawiciele lotników przedwojennych oraz młodzi  wyszkoleni już po wojnie w  tym przyszli członkowie WKSL jak np. obecny na sali inż. Ryszard Witkowski i  dr Andrzej Glass. W wyniku jej działania Aeroklub usamodzielnił się i w ramach jego struktur powołano ponownie Klub Seniorów Lotnictwa. Jego inauguracyjne zebranie odbyło się 12 listopada 1957 r to jest 62 lata temu. Uczestniczyli w nim weterani z początków lotnictwa polskiego jak gen Mieczysław Pietraszek, Michał Scipio del Campo, Jan Nagórski czy konstruktorzy, naukowcy i piloci  przedwojenni Ryszard Bartel, Franciszek Janik, Zbigniew Burzyński.  Poza centralnym Klubem Seniorów postawały tez kluby Regionalne jako sekcje przy Aeroklubach terenowych. W Warszawie Restytuowany Klub Seniorów Lotnictwa działał początkowo w strukturze centrali Aeroklubu PRL, potem przez wiele lat jako sekcja  Aeroklubu Warszawskiego.

 

W związku z napływem członków z innych dziedzin lotnictwa w 1994 r czyli  25 lat temu, Klub nasz usamodzielnił się jako niezależne  stowarzyszenie ale w dalszym ciągu był związany z Aeroklubem RP w ramach Rady Seniorów Lotnictwa Aeroklubu, która zrzesza ok 24 klubów lokalnych. i tak działa do chwili obecnej.

 

1.Podstawowymi celami naszej działalności są                                                                                    

 

  1. Utrwalanie pamięci o ludziach, miejscach i wydarzeniach związanych z historia polskiego lotnictwa,

  2. Przekazywanie młodszym pokoleniom tradycji polskiego lotnictwa, 

  3. Integracja społeczności lotniczej.

 

2.Nasze cele realizujemy poprzez :  

 

  • Prowadzenie prelekcji na zebraniach przez  ważne postaci lotnictwa ,

  • Organizowanie wycieczek historyczno- lotniczych do najważniejszych zakładów lotniczych i zabytków historycznych, na ważne pokazy lotnicze jak tez na miejsca katastrof lotniczych,

  • organizowanie instalowania tablic pamiątkowych, pomników czy  renowacji nagrobków sławnych ludzi lotnictwa , Inicjowanie nadania nazw sławnych lotników ulicom, placom.

  • Opracowywanie publikacji o ludziach lotnictwa, wydarzeniach z historii lotnictwa czy Klubu

  • Prowadzenie akcji umieszczania Znaków Pamięci na grobach naszych członków i wybitnych lotników

  • Organizowanie spotkań integracyjnych z okazji świat Bożego Narodzenia i Wielkanocy

 

Klub jest otwarty dla weteranów  lotnictwa wszystkich dziedzin; wojskowych i cywilnych. Członkami byli i są dalej  przedstawiciele załóg latających piloci, mechanicy, stewardessy, sportowcy lotniczy, naukowcy, konstruktorzy,  menagerowie, dydaktycy , pracownicy nadzoru , kontrolerzy lotu, modelarze, pracownicy administracji itp. Wszyscy którym lotnictwo namieszało w życiorysach.

 

W okresie 80 lat przez Klub przewinęło się ok 1000 członków. Trudno wybrać najważniejszych. Wśród nich byli  ludzie tworzący historię lotnictwa polskiego   jak na przykład  wspomniani już  pionierscy piloci Michał Scipio del Campo, Jan Nagórski, Ryszard Bartel, naukowcy i konstruktorzy Jan Oderfeld, Franciszek Janik, Franciszek Misztal,   Bronisław Żurakowski, Robert Rowiński, piloci wojenni i wyszkoleni po wojnie komunikacyjni Klemens Długaczewski, Kazimierz Leski, Jadwiga Piłsudska Jaraczewska, Anna Dabb, Zbigniew Burzyński, Jerzy Szymankiewicz, Jerzy Jędrzejewski, Ryszard Witkowski, Jerzy Osiński, menagerowie Tadeusz Rejniak, Włodzimierz Wilanowski, Jacek Makles i wielu innych.

 

Na czele pierwszego zarządu Klubu stał Kazimierz Chorzewski pilot doświadczalny RWD, Potem przez 20 lat zarządem  kierował Włodzimierz Wilanowski ówczesny dyrektor PLL LOT. Za jego prezesury Klub otrzymał lokale dla zarządu i dla biblioteki w budynku PLL LOT  przy ul 17 Stycznia 39. Kolejnymi prezesami byli Zbigniew Dąbkowski i Jerzy Ekner wywodzący się również z Lotu. Od 2008 do 2017 prezesem był Jerzy Madler wieloletni wykładowca na Wydziale MEiL PW. A obecnie mnie przypadła ta rola.

 

W działalności dla utrwalania pamięci zrealizowaliśmy m innymi:

 

Umieszczenie w 1989r na kaplicy cmentarza w Radzyminie tablicy pamiątkowej ofiar zestrzelenia w dn 7 .09. 39 r 3 samolotów Łoś, 

 

w 1996 w Aleksandrowie Kujawskim wspólnie z SLP tablicy i pomnika lotników ofiar łagrów

 

Za  najważniejsze  nasze dokonanie uważamy ufundowanie i umieszczenie w 2000 r na Polu Mokotowskim  głazu-pomnika upamiętniającego powstanie pierwszego lotniska, które było kolebką całego polskiego lotnictwa. Tu rozpoczynały działalność wszystkie najważniejsze instytucje i przedsiębiorstwa lotnicze. Przy tym pomniku 3 krotnie w ciągu roku składamy wiązanki kwiatów i spotykamy się  w gronie kolegów. Tu tez w 2011 r zorganizowano uroczystości  100 lecia rozpoczęcia lotniczej działalności z wystawą starych samolotów.

 

W 2006 dokonaliśmy odnowy nagrobka Stanisława Latwisa twórcy Marsza Lotników a w 2015 grobu Jana Nagórskiego pierwszego  w świecie pilota latającego nad Arktyką.

 

W 2006 r Klub otrzymał  sztandar. Rodzicami chrzestnymi zostali pani Jadwiga Kaczyńska i Włodzimierz Gedymin- pilot września 39 r i oficer AK kierujący m .innymi akcją Most. Od tego czasu sztandar bierze udział  wielu uroczystościach centralnych i lokalnych na które jesteśmy zapraszani czy  sami organizujemy jak tez na pogrzebach kolegów. Takich wystąpień było ok 120. Po 10 latach odbyło się uroczyste zebranie rocznicowe  w sali I Lot z filmami

 

Z inicjatywy Klubu  Rada Warszawy przyznała w 2011 r nazwę rondu  im pil Jerzego Wojnara  w dzielnicy Włochy a 2015  ulicy im gen Lubomiła Rajskiego w dzielnicy Bemowo.

 

W 2018 r  Uczestniczyliśmy w organizacji odsłonięcia tablic pamięci: pil Bolesława Orlińskiego w dzielnicy Mokotów , w 2019  prof. Franciszka Janika w dzielnicy Ochota i murala Franciszka Hynka  w  dzielnicy Włochy.

 

Zainicjowano  wydawanie serii książek o działalności wybitnych członków klubu i o ważnych wydarzeniach  jak np. nasze jubileusze. Wydano dotychczas  9 pozycji . Inicjatorem tych wydawnictw był doc. Bohdan  Jancelewicz. Niektóre pozycje redagował tez dr Andrzej  Glass i Ryszard Witkowski. Dziś przekazujemy nowe opracowanie  o 80 letniej historii Klubu.

 

Ważnym  tematem cieszącym się zainteresowaniem było organizowanie wycieczek lotniczo historycznych zagranicznych i krajowych.  Odwiedzano USA, Izrael, kresy wschodnie Wilno i Ukrainę  Holandię Berlin, Petersburg. Później zrealizowano corocznie  wycieczki do najważniejszych zakładów lotniczych w Polsce , na pokazy lotnicze  i różnych ważnych zabytków na trasach przejazdów. Na wyjazdy te zapraszano kolegów z bratnich stowarzyszeń  i młodzież szkolną a korzystano z autokarów 1 bazy.

 

Stałym punktem planu  działania jest udział  w rocznicowych spotkaniach na miejscach katastrof lotniczych samolotów Ił -62 czy MD-12 jak  tez w Cierlicku .

 

Członkowie Klubu związani z niektórymi dziedzinami lotnictwa uczestniczą  w organizacji cyklicznych spotkań tych środowisk. Takim przykładem jest Klub pilotów doświadczalnych. Założycielem jego i długoletnim prezesem był nestor pilotów doświadczalnych inz Ryszard Witkowski a obecnym  prezesem jest inż Zygmunt Mazan. Podobnie członkowie  związani z agrolotnictem zainicjowali i zorganizowali 5  ogólnopolskich zjazdów środowiska  agrolotników , doprowadzili do powstania ekspozycji sprzętu latającego w 2 muzeach i do wydania kilku książek wspomnieniowych o tej dziedzinie, umieszczenia tablicy pamięci 68 agrolotników ,którzy zginęli  czasie lotów roboczych. A w agrolotnictwie Polska była liderem światowym w  produkcji ( 12 tys szt) i usługach (22 krajów w Sudanie 42 lata) . Wszystko to wyłącznie na polskich statkach latających. Inna grupa   spotyka się corocznie na spotkaniach miłośników Góry Żar , na której rozpoczynali szkolenie szybowcowe.

 

Klub utrzymuje bliskie kontakty z kilkoma szkołami. Młodzież jest zapraszana na nasze uroczystości, nasze delegacje uczestniczą w uroczystościach szkolnych  a w szkole podstawowej nr 166 na Woli nasi członkowie prowadzili modelarnię lotniczą. Młodzież z Technikum Lotniczego  im Bohaterów Narwiku wystawia poczty sztandarowe i pomaga w ustawianiu znaków pamięci na cmentarzach. Do szkół przekazaliśmy tez znaczną część książek z klubowej biblioteki .  

 

Ustawianie znaków Pamięci na grobach naszych zmarłych kolegów i innych sławnych lotników to stała działalność klubu. Corocznie składa się je na ponad 300 grobach na kilku cmentarzach . Mimo pomocy uczniów z Technikum staje się to sporym problemem dla naszych wiekowych członków.

 

Za dotychczasową aktywność w upamiętnianiu historii lotnictwa Klub i niektórzy członkowie byli wyróżniani odznaczeniami państwowymi i resortowymi.  Klub otrzymał Srebrny i Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, Medal Pro  Memoria, Złoty Medal za zasługi dla Obronności Kraju, Odznakę honorową Zasłużony dla Warszawy, Złoty medal Aeroklubu Polskiego, Błękitne Skrzydła i różne dyplomy.

 

Obecnie Klub liczy ok 90 członków. Jednak  niektórzy nie są w  stanie uczestniczyć w naszej działalności z uwagi na stan zdrowia. Tych, których żegnaliśmy na początku spotkania jest niestety więcej od nowych członków . Jest to zjawisko dotykające wszystkie kluby seniorów. Integracja starszych pokoleń lotników była dużo większa niż obecnego pokolenia.  Średnia wieku członków to 81,5 lat  a tych co odeszli 85.

 

Ta nasza działalność była i jest możliwa dzięki pomocy i wsparciu wielu instytucji i przedsiębiorstw lotniczych. W początkach naszej działalności opierała się na pomocy Aeroklubu w ramach którego działaliśmy. Po usamodzielnieniu się, pomocy lokalowej na zebrania  zarządu i biblioteki, udzielił PLL Lot a na zebrania ogólne korzystaliśmy z Sali  kasyna Dowództwa Sił Powietrznych na ul Miecznikowa.  Po powstaniu DGRSZ spotkania te odbywamy w Klubie Awiator 1 bazy Lotnictwa Transportowego. Jesteśmy objęci programem   współpracy  MON z organizacjami pozarządowymi i Porozumieniem o współpracy z 1 Bazą. Bez tej pomocy trudno byłoby nam egzystować. Dziękujemy bardzo naszym wojskowym dobroczyńcom .

 

Dziękujemy tez PLL Lot, który udostępnia pomieszczenia na zebrania zarządu i archiwum dokumentacji i różnych nagród i trofeów.

 

Bardzo dziękujemy za pomoc, życzliwość  i wsparcie od Instytutu Lotnictwa za udostępnianie sali na specjalne uroczystości i pomoc logistyczną.

 

Bliskie relacje mamy z Wydziałem MEiL PW. Wśród naszych członków jest wielu wykładowców i absolwentów wydziału. Dziękujemy szczególnie za pomoc przy  wydawaniu publikacji.

 

Utrzymujemy ścisłe kontakty z Aeroklubem Polskim i Warszawskim dziękujemy za pomoc  w udostępnianiu sprzętu latającego na nasze uroczystości.

 

Dziękujemy naszym wypróbowanym mecenasom  PAŻP i  AIRBUS POLAND a teraz  dołączyły do nich IPN, PGZ, ITWL.

 

Szczególnie dziękujemy Technikum Lotniczemu im Boh Narwiku, którego młodzież pomaga w obsłudze cmentarzy i różnych uroczystości jak np. na dzisiejszej .

 

Oddzielną grupę stanowią lotnicze Dzielnice Warszawy ; Włochy, Ochota, Mokotów i Bemowo. Uzyskujemy zawsze dużą pomoc w organizowanych na ich terenie uroczystościach. Władze dzielnic doceniają ,że te imprezy poszerzają program promocji dzielnic.

 

Wszystkim wspierającym serdecznie dziękujemy i liczymy na dalszą współpracę. Lista wspomagających  na ekranie i w materiałach Jubileuszu.

 

Mimo różnych przeciwności i sędziwego wieku członków Klub dalej zamierza realizować podstawowe cele. Utrwalanie pamięci o dokonaniach naszych poprzedników i naszej generacji uważamy za nasz obowiązek, sprawia  nam satysfakcję i motywuje  do dalszego działania.